/* /*]]>*/  پيشينه چشم انداز و تاريخ ابلاغ آن در مورد سابقه چشم انداز و مباحث مربوط به آن سوالاتي به ذهن متبادر مي شود: از چه زماني مباحث مربوط به ارائه يک سند با مفهوم چشم انداز شکل گرفت؟ ارائه چشم انداز داراي چه فراز و فرودهايي بوده است؟  از سال 1378 در دبيرخانه مجمع تشخيص مصلحت نظام براي هم جهت سازي سياست هاي کلي ضرورت ترسيم و تبيين يک افق روشن در آينده ايران مشخص شد. لذا تا مدت ها مطالعات و مباحث تحت عنوان «افق آينده ايران اسلامي» ادامه يافت. در سال 1380 مفهوم چشم انداز بجاي افق آينده مورد تاکيد قرار گرفت. در همين سال نتايج مطالعات با مقام معظم رهبري طرح شد و ايشان ضرورت اين مساله را بسيار مهم تشخيص دادند و به مجمع تشخيص مصلحت نظام ابلاغ نمودند که سند ملي چشم انداز ايران را تهيه نمايند. مجمع تشخيص مصلحت نظام کميسيون خاصي را تحت همين عنوان تصويب کردند که کليه مطالعات و تحقيقات دبيرخانه همراه با مطالعات و تحقيقات سازمان مديريت و برنامه ريزي دولت را بررسي و متن اوليه سند چشم انداز را تهيه و به مجمع تشخيص مصلحت نظام فرستاده شد.نتايج کميسيون چشم انداز در سال 1381 در مجمع تشخيص مصلحت نظام به بحث گذاشته شد و در سال 1382 پس از اصلاحاتي که مقام معظم رهبري در آن مصوبات انجام دادند به تصويب نهايي رسيد و در تاريخ 23/8/82 به قواي سه گانه ابلاغ شد. دلايل شکل گيري چشم انداز همان گونه که در مطالب فوق ذکر شد، وجود نوعي سردرگمي و آينده نامشخص در برنامه ريزي مسوولين نظام را بر آن داشت، تا سندي را ارائه نمايند، که علاوه بر ايجاد انگيزه، موجب هماهنگ ساختن عملکرد دولت هاي مختلف گردد. ايجاد انگيزه و آرماني بودن چشم انداز. آرماني بودن چشم انداز با هدف ايجاد انگيزه پيشرفت و مشارکت تمامي اقشار جامعه مي باشد. پيشرفت کشورهاي مختلف نظير ترکيه به خصوص در زمينه اقتصادي، در آسياي غربي مسوولين بلند پايه نظام را متوجه اين نکته نموده است، که روند کنوني آينده مطلوبي را براي مردم ايران ترسيم نمي نمايد. متوسط رشد اقتصادي کشور در بعد از انقلاب 4 درصد مي باشد. ادامه رشد اقتصادي کشور با اين نرخ چندان تحولي را در وضعيت اقتصادي ايران ايجاد نخواهد کرد. هماهنگ ساختن عملکرد دولت هاي مختلف. سيستم مديريتي در ايران به گونه اي است که با تغيير مسوولين يک بخش، ممکن است کارشناسان آن نيز تغيير کنند. بنابراين، طرح هاي مختلف با تغيير مسوولين ممکن است به فراموشي سپرده شوند. به بيان ديگر ديد مديريت اجرايي يک ديد کوتاه مدت است. چشم انداز 20 ساله با هدف تبديل اين ديدکوتاه مدت به يک ديد بلند مدت پيشنهاد شده است. به خصوص اين که مي توان طراحان چشم انداز به دليل جايگاه قانوني داراي قدرت کافي براي اعمال نظر خود مي باشند.  مولفه هاي مهم چشم انداز                    چشم انداز بيست ساله ايران سال 1404 داراي ويژگي هاي زير است: اهدافي که در چشم انداز تعريف شده است را مي توان به سه گروه کلي تقسيم نمود: 1- اهداف اقتصادي2- اهداف سياسي3- اهداف فرهنگي. اهداف اقتصادي- در اين چشم انداز ايران 1404 به گونه اي ترسيم شده است، که حداقل در ميان کشورهاي آسياي غربي(30 کشور) داراي رتبه اول باشد. هدف از ترسيم چنين هدفي از يک سو تلاش در جهت شکل دهي يک هژموني منطقه اي و از سوي ديگر تامين رفاه و رضايت شهروندان است. اهداف سياسي- ايران 1404 ايراني است که در مبارزه با هژموني آمريکا يک هژموني منطقه اي را شکل مي دهد. ابزار دستيابي به چنين موقعيتي شامل موارد زير است : 1- ابزار اقتصادي که در بالا بدان پرداخته شد 2- تعامل سازنده و موثر در روابط بين الملل 3- الهام بخش بودن در جهان اسلام(صدور انقلاب و مردم سالاري ديني). اهداف فرهنگي- هويت اسلامي و انقلابي و الهام بخش بودن در جهان اسلام ناظر بر ويژگي هاي فرهنگي ايران و شهروندان ايراني 1404 است. چشم انداز 1404 در واقع از بعد فرهنگي در پي دستيابي به اهداف انقلاب اسلامي است. اين هدف در تضاد با ديدگاه کساني مي باشد که انقلاب را پايان يافته تلقي مي کنند.

بخشنامه شماره 193000/101 مورخ 20/9/1382 سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور ، موضوع ابلاغ سند چشم‌انداز و سياستهاي كلي برنامه چهارم توسعه

اكنون كه همت مجموعه كارشناسي دولت، در تدوين اوليه سند چشم‌انداز، و سياستهاي كلي برنامه چهارم توسعه جمهوري اسلامي ايران، پس از تأييد در هيئت محترم دولت، و پس از بررسي همه جانبه در مجمع تشخيص مصلحت نظام، مورد تصويب مقام معظم رهبري قرار گرفته و ابلاغ فرموده‌اند، اين اسناد جهت اطلاع و اقدام آن دستگاه ابلاغ مي‌گردد.

لازم است جهت‌گيريهاي مندرج در سند چشم‌انداز، و سياستهاي كلي نظام در تدوين كليه لوايح برنامه‌اي، بودجه‌اي و عمليات اجرايي آن دستگاه مورد عمل قرار گيرد.

رجاء واثق دارد استفاده از ثمره اين تلاشها و تكيه بر وفاق همگاني در مراحل تصميم‌سازي، سياست‌گذاري و اجراي برنامه‌هاي مربوط به سند چشم‌انداز و سياستهاي كلي نظام در سطوح ملي، استاني، بخشي، دستگاهي و ... انشاءالله، موجبات پيوند دولت و مردم را فراهم، و شرايط لازم را براي تحقق اهداف مورد نظر در چشم‌انداز، بيش از پيش فراهم خواهد ساخت.

خداوند، عزت و رحمت خود را براي مردماني كه در كمال اخوت و برادري و عزم، كمر همت به تمشيت زندگي و امور حيات خود در مسير رضايت حق بسته‌اند، نازل نموده و خواهد نمود.

انشاءالله سربلندي و عزت مردم ايران اسلامي، قرين كارنامه همه ما خواهد بود

 سند چشم انداز 1404 ابلاغی مقام معظم رهبری :

با اتكال به قدرت لايزال الهي و در پرتو ايمان و عزم ملي و كوشش برنامه‌ريزي شده و مدبرانه‌ی جمعي و در مسير تحقق آرمانها و اصول قانون اساسي، در چشم‌انداز بيست ساله:

ايران كشوري است توسعه يافته با جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سطح منطقه، با هويت اسلامي و انقلابي، الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و مؤثر در روابط بين‌الملل .

جامعه ايراني در افق اين چشم‌انداز چنين ويژگي‌هايي خواهد داشت:

o       توسعه يافته، متناسب با مقتضيات فرهنگي، جغرافيايي و تاريخي خود و متكي بر اصول اخلاقي و ارزشهاي اسلامي، ملي و انقلابي، با تأكيد بر مردم‌سالاري ديني، عدالت اجتماعي، آزاديهاي مشروع، حفظ كرامت و حقوق انسانها و بهره‌مند از امنيت اجتماعي و قضايي

o       برخوردار از دانش پيشرفته، توانا و توليد علم و فناوري، متكي بر سهم برتر منابع انساني و سرمايه اجتماعي در توليد ملي

o       امن، مستقل، مقتدر با سامان دفاعي مبتني بر بازدارندگي همه جانبه و پيوستگي مردم و حكومت

o       برخوردار از سلامت، رفاه و امنيت غذايي، تأمين اجتماعي، فرصتهاي برابر، توزيع مناسب نهاد مستحكم خانواده، به دور از فقر، فساد، تبعيض و بهره‌مند از محيط زيست مطلوب

o       فعال، مسئوليت‌پذير، ايثارگر، مؤمن، رضايت‌مند، برخوردار از وجدان كاري، انضباط، روحيه‌ي تعاون و سازگاري اجتماعي، متعهد به انقلاب و نظام اسلامي و شكوفايي ايران و مفتخر به ايراني بودن

o       دست يافته به جايگاه اول اقتصادي، علمي و فناوري در سطح منطقه‌ي آسياي جنوب غربي (شامل آسياي ميانه، قفقاز، خاورميانه و كشورهاي همسايه)، با تأكيد بر جنبش نرم‌افزاري و توليد علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادي، ارتقاي نسبي سطح درآمد سرانه و رسيدن به اشتغال كامل

o       الهام‌بخش، فعال و مؤثر در جهان اسلام، با تحكيم الگوي مردم سالاري ديني، توسعه‌ي كارآمد، جامعه اخلاقي، نوانديشي و پويايي فكري و اجتماعي، تأثيرگذار بر همگرايي اسلامي و منطقه‌اي براساس تعاليم اسلامي و انديشه‌هاي امام خميني (ره)

o       داراي تعامل سازنده و مؤثر با جهان بر اساس اصول عزت، حكمت و مصلحت

 ملاحظه:

در تهيه، تدوين و تصويب برنامه‌هاي توسعه و بودجه‌هاي ساليانه، اين نكته مورد توجه قرار گيرد كه: شاخصهاي كمي كلان آنها، از قبيل: نرخ سرمايه‌گذاري، درآمد سرانه، توليد ناخالص ملي، نرخ اشتغال و تورم، كاهش فاصله درآمد ميان دهكهاي بالا و پايين جامعه، رشد فرهنگ و آموزش و پژوهش و توانايي‌هاي دفاعي و امنيتي، بايد متناسب با سياستهاي توسعه و اهداف و الزامات چشم‌انداز، تنظيم و تعيين گردد و اين سياستها و هدفها به صورت كامل مراعات شود.